Sartu. Jolastu.
Eta negazionismoen aurka ekin.

UTZI ESATEN NON ZAUDEN

Ondoren, nahi duzun gaiaren zirkulua aukeratu. Puntuak lortu, irudi, bideo edo proba batean klik egiten duzun bakoitzean.

Hiru ibilbideak osatuz gero, puntu gehiago lortuko dituzu

Hasiko gara?

Baina...

Zertaz doa pastel hau?

Lortu 10 puntu tarta zati bakoitzeko

Desinformazioa

Zer da?
Gezur edo iruzurrezko informazioa, gai zehatz bat manipulatu eta iritzi bat sortzeko helburuz.

Zein da interesa?
Onura ekonomikoa (enpresakoa) edo politikoa lortzeko erabiltzen dute. Adibidez: Google, tik tok, youtube, instagram, facebook bezalako plataforma digitalek negozioa egiten dute zurekin desinformazioa partekatzen duzun bakoitzean.

Zelan egiten dute?
Zure arreta pizten duten buloak sortzen dituzte, haserretzen edo beldurtzen zaituztenak. Horrela, aukera gehiago dituzte horiek partekatzeko eta biral bihurtzeko. Internet eta sare sozialekin, Fake News-ak lehen baino askoz ere ugariagoak eta arriskutsuagoak dira.

Gorrotozko diskurtsoak

Zer dira?
Pertsona edo talde baten aurkako gorrotoa eta jazarpena sustatzen duten diskurtsoak, haren ezaugarri edo baldintza pertsonalengatik (jatorri etnikoa, generoa, kolorea, erlijioa edo sinesmenak, sexu-orientazioa...)

Zertarako egiten dute?
Pertsona batzuen irudi sinplifikatua, estereotipatua eta desitxuratua sortu nahi dute, etsai gisa ikus ditzagun. Gorrotatzen baditugu, errazagoa izango da pertsona horiek gizatasuna galtzea, diskriminatzea eta esplotatzea. Behin estereotipoak sortuta, desmuntatzen oso zailak dira.

Zelan egiten dute?
Beldurra edo amorrua bezalako emozioak pizten dituzten buloen eta informazio faltsuen bidez.

Negazionismo

Zer da?
Enpirikoki egiazta daitekeen errealitate bat onartzeari uko egitea da. Askotan taldekoa da: gizartearen zati batek nahiago du ideia ukatzaile batekin geratu, pentsamoldea aldatu eta errealitate jakin bat onartu baino.

Zelan egiten dute?
Benetan iritzi erabat subjektiboak direla, datu objektiboak edo oinarri zientifikoa dutenak direla sinestarazten digute.

Zergatik da arriskutsua?
Indarkeria legitimatzen du, gorroto-diskurtsoak bezala. Adierazpen-askatasunaren mugan daude.

Eta ba al dakizu ze tresnak erabiltzen dituzten gaiztoek informazio hori zabaltzeko?asmatu ezazu pertsonaia horien gainean klik eginez. (Lortu 10 puntu egiteagatik)

Benetan? Holakoak egiten dira? Baina, nola izan daiteke pertsona batzuek beste pertsona batzuei gizatasuna horrela kentzea?Egin klik pertsonaia hauen gainean eta flipatu! (Lortu 10 puntu bakoitzeko)

Gorrotozko diskurtsoen eta desinformazioaren aurka erne egoteko modu bakarra nola funtzionatzen duten jakitea da. Klikatu megafonoaren gainean, informazio faltsu eta kaltegarri horiek zelan hainbeste jenderengana iristea lortzen duten jakiteko. (Lortu 10 puntu egiterakoan)

1 URRATSA

Web-orrialde batsortzen da

2 URRATSA

Bertan talde itxiekin buloak konpartitezn dituzte

3 URRATSA

Pertsona hauek online konpartitzen dute: whatsapp, telegram, …

4 URRATSA

Handik birala egiten da sare sozialetan: twits, instagram, tik tok, …

5 URRATSA

Kazetariengana eta komunikabideengana iristen da

Desinformazioari, ukapenei eta gorroto-diskurtsoei buruzko test hauek erantzutera ausartzen zara? Lortu 10 puntu bakoitzeko

SEXISMOA ZER DA?

  • Feminismo eta matxismoaren sinonimoa da.

  • Emakumeen diskriminazioa sustatzen duen gorroto-diskurtsoa da.

  • Islamaren edo pertsona musulmanen aurkako aurreiritzia, gorrotoa edo beldurra da.

Orain, ukazionismoak, desinformazioa eta gorroto-diskurtsoak zeri buruzkoak diren dakizunez, ibilbidearen hasieran aukeratu duzun gaian nola eragiten duten ikustera goaz.
Ikusi bideo hau....

Indarkeriak

Klima-aldaketa

Covid 19

MARIAK NEGAZIONISMOAK GENERO-INDARKERIARI NOLA ERAGITEN DION KONTATZEN DIZU MARIAK NEGAZIONISMOAK KLIMA-ALDAKETARI NOLA ERAGITEN DION KONTATZEN DIZU MARIAK NEGAZIONISMOAK COVID-19ARI NOLA ERAGITEN DION KONTATZEN DIZU

Aizu! Ziur bineta honetan ikusiko duzunaren antzeko egoera ukatzaileren batekin topo egin duzula inoiz, ezta? Ez erori azpikerietan!(10 puntu klik egiten)
Harresi ukatzaileak suntzitzeko modu bakarra errealitatea ezagutzea da. Mugi ezazu barra harresi ukatzaile bakoitzaren atzean dagoen errealitatea ezagutzeko.(10 puntu harresi bakoitzeko)
Proba egitera goaz? Adierazi esaldi hauetako zein da desinformazioa eta/edo diskurtso ukatzailea: nahastu, gorrotoa sortu eta desegin nahi gaitu, aldaketarik egon ez dadin. (10 puntu test zuzen bakoitzeko)

1ZEIN DA NEGAZIONISMOA?

  • Gizonak emakumeak baino gehiago direla uste duen ideologia da matxismoa.
  • Feminismoak salbatzen du eta matxismoak hil egiten du.
  • Egokiena ez litzateke feminismoa, ez matxismoa, berdintasuna baizik.
  • Feminismoak emakumeen giza eskubideak eta pertsonen berdintasuna defendatzen ditu.
  • Gas kutsatzaileen atmosferako metaketaren eta tenperatura globalen igoeraren artean erlazio ikaragarria dago.
  • Klima-aldaketa prozesu naturala da: gizakiak ez dira erantzule.
  • Zientifikoki egiaztatuta dago klima-aldaketan eta berotze globalean inplikatutako mekanismo nagusia berotegi-efektua dela.
  • Adostasun zientifiko izugarria dago ( % 97) berotze globala gehienbat gizakiak eragiten duela.
  • Koronabirusari aurrea hartzeko neurri bat, aireztapen eta pilaketa gutxiko lekuetan musukoa erabiltzea da
  • Ur gaziarekin eztarria garbitu leku publikoetara joan aurretik koronabirusari aurrea hartzeko
  • Sudurra eta ahoa ukondoa tolestuta edo zapi batekin estaltzeak COVID-19a prebenitzen laguntzen du
  • Espazio irekiak eta aireztapen onekoak lehenestea, espazio itxien ordez.
Desinformazioaren eta negazionismoen aurrean ... ez ukatu! Eta bestela, begiratu bideo hau.(10 puntu ikusten baduzu)

Orain bi aukera dituzu:

1- Ibilbidearen amaierara joan, ukapenak detektatzen ikasteko eta horrela ez diezazutela ziririk sartu...
2- 1-Desinformazioak, bizitzaren beste alderdi batzuetan nola eragiten duen ezagutzen jarraitzea.

Edozein kasutan, bidai on!

Eta zer egin dezaket nik ziririk sar ez diezadaten?

Ostrassss!

Badago ziririk ez sartzeko modu bat. Bideo honetan oso argi utzi dute.

STOP BULOAK

Hauek dira negazionismoei aurre egiteko 3 urratsak.

IDENTIFIKATU

Ikasi negazionismoei eta gorroto-diskurtsoei eusten dieten buloak eta fake news-ak ezagutzen

1 URRATSA

NORK ARGITARATZEN DU?

Kontuz iturririk ez badu. Baldin eta badauka, ezagutzen duzu webgunea?

2 URRATSA

EZ ZAITEZ TITULARRAREKIN BAKARRIK GERATU.

Titularrak manipulatzea desinformatzeko beste modu bat da. Irakurri testu osoa.

3 URRATSA

GEZURREZKO AIPUAK

Ez fidatu iturri eta datarik gabeko ustezko adierazpenak dituzten politikarien argazkiez.

4 URRATSA

AGIAN UMOREA DA?

Deigarriegia benetakoa izateko? Begiratu orri satirikoa den

5 URRATSA

ALERTAK LARRIALDIETAN

Kontuz WhatsApp-eko kateekin. Egiaztatu ez baduzu, ez partekatu.

Ez zaizu argi geratu? Trankil egon, bideo honetan erraz jartzen dizute ;)

DESMONTATU

Pentsatu eta ez partekatu egiaztatu baino lehen. Aurreko puntuan ikusi duzunarekin, Zure ustez, zeintzuk dira informazio faltsu bat desegiteko urratsak?

    1Zer hartu behar dut kontuan informazio bat iristen zaidanean?

  • Nork bidaltzen dit
  • Aurkezpena ona eta serioa den
  • Iturria badu eta webgunea ezaguna bada

Ikas ezazu ez diezazuten ziririk sartu.
Ezagutu irudi bakoitzean nola saiatu diren niri engainatzen eta hori saihesteko zer egin dudan

JARDUN

Hauek dira ekintzara pasatzeko hiru modu.

Eguneroko pedagogia

  • Sentsibilizatu zure ingurunea.
  • Benetako datuak zabaldu.
  • Aurkitzen zaren ukatzaileei argudioekin aurka egin.

Kaleko aktibismoa

  • Protesta martxak.
  • Kaleko antzerkiak.
  • Sinaduren bilduma.
  • Jarrialdiak.
  • Jaiegunak edo ekitaldiak.

Ziberaktibismoa

  • Zure ordenagailutik edo mugikorretik berdintasunaren alde mugi zaitez.

- Aizu, eta nola egin dezaket ziberaktibismoa?

- Ba...begiratu hurrengo pantailan zein erraza den!

Pentsatu

    Sare sozialetan mezu bat idatzi edo partekatu aurretik pentsatu.
    Norbait mindu edo iraindu dezaket? Bidaliko dudana, pertsona bati aurpegira esango nioke? Indarkeria eta gorroto-diskurtsoak saihestu.

Berri positiboak sortu eta zabaldu

    Sortu albisteak, post, bideoak, berdintasun-mezuak zabaltzen dituztenak eta buloek eta diskurtso ukatzaileek sortzen duten nahasmena argitzen dutenak.

Erantzun

    Zure lagunen profiletan argitalpen kaltegarriak ikusten dituzunean, errespetuz erantzun eta bere teoria desmuntatzen duten egiazko argudioak erabili.

Salatu

    Mezu xenofobo, misogino edo gorrotozko bat ikusten duzunean, hartu iruzkinaren eta erabiltzailearen profilaren pantaila-argazki bat, eta salatu eduki iraingarria sare sozialean bertan.

Hau da hau!

Begira zelan egiten duen Hectorrek buloak identifikatu eta prebenitzeko

Zure burua probatzeko unea iritsi da.
Identifikatu zeintzuk diren buloak eta zeintzuk benetako albisteak.

GEZUR
EGIAZTATUTA
GEZUR
EGIAZTATUTA

Eta zure azken puntuazioa da...

0

Honaino iritsi bazara, hau interesatzen zaizulako da.
Negazionismoak identifikatzen eta desmuntatzen espezializatu zaitezen, baliabideetarako estekak uzten dizkizugu.


Eta expo interaktibo hau gustatu bazaizu, parteka ezazu!

Ukazioen aurka borrokatzeko baliabide gehiago

Baliabideak:

  • Desinformazioari eta ukapenei buruz gehiago jakin nahi baduzu, bisitatu gure orria noloniegues.intered.org. Bertan jokoak, Hector Hecho-ren komikia, albisteak egiaztatzeko ariketak eta abar aurki ditzakezu.
  • Jokatzen jarraitu nahi baduzu, begira Scapebox. Sistema hackeatu.
  • ¿Indarkeria matxisten prebentzioari buruzko beste erakusketa birtual bat ikusi nahi duzu? Bere izena Toca igualdad

Hezitzaile eta irakasleentzako baliabideak:

KREDITUAK

EXPO KREDITUAK

Sormen-taldea eta edukiak:

María Cobos y Tania Merlo (InteRed)

Moebius creativa: Juan Pablo Palladino Tyrrell (Ikus-entzunezkoak eta garapenaren koordinazioa), Isabel Gómez García (Edukiak eta koordinazioa), Federico Caraduje (Kamara), Itziar Alvarado (ilustrazioa), Iván Burgos (developer).

Aktoreak:

Joshu, Elisa, Claudia Lucena Font, Sarah Sanmartín Adam, Unair Liarte Pardo, Mohamed Azyame Badi

Eskerrak:

Alejandra Garrido Buzeta (Escuela de Teatro Alginet), Antonio Valls (Escuela de teatro Totart Valencia)

Webgunearen argazkia

Pexels.com Andrea Piacquadio, Anna Belousova, Bia Sousa, Edmond Dantès, J Cruz, Johan Toro, Julia M Cameron, Julia Volk, Kampus Production, Keira Burton, liza Summer, Mart Production, Monstera, Polina Zimmerman, Rodolfo Magalhães, Shvets Production, Sora Shimazaki, Tima Miroshnichenko, Tima Miroshnichenko, Andrea Piacquadio, Ayodeji Fatunla, Cottonbro, Ivan Samkov, koolshooters, magnus mueller, Mafik Olamide, Pavel Danilyuk, Shvets Production, Thirdman, Shvets Production, Allan Franca Carmo.

Bideoetan eta infografian erabilitako elementu ilustratuak:

Vecteezy

Erakusketa birtual hori Garapenerako Nazioarteko Lankidetzaren Espainiako Agentziaren (AECID) finantza-laguntzarekin egin da, 2020/PRYC/01142 proiektuaren kontura: "krisi sistemikoa eta Covid-19a eragiten duen egungo garapen-eredua eraldatuko duen herritar global, kritiko eta aktibo baten alde". Edukia InteReden erantzukizuna da soilik, eta ez du nahitaez AECIDen iritzia islatzen.

Logoak

Lortutako puntuak
0